เริ่มแล้ว ! Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง Gen 1 เปิดอย่างเป็นทางการ 15 ทีมเยาวชนร่วมกิจกรรมค่ายอบรมฯ วันแรก เปิดโลกนักสืบข่าว ฝึกจับประเด็นและตั้งคำถาม "ไม่เชื่อ ไม่แชร์ จนกว่าจะได้ตรวจสอบ"และร่วม Workshop สุดเข้มข้นกับวิทยากรมืออาชีพทั้งด้านข่าวและการตัดต่อ เสริมทักษะการสื่อสารใช้สื่อสังคมออนไลน์อย่างมีจริยธรรม ปูพื้นฐานขั้นต้นสู่การเป็นนักตรวจสอบข้อเท็จจริง
องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) หรือไทยพีบีเอส โดย สำนักสื่อดิจิทัล ร่วมกับ กรุงเทพมหานคร, โคแฟค (ประเทศไทย) และ TikTok ผนึกกำลังจัดโครงการ "Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง Gen 1" กิจกรรมเข้าค่ายอบรมเชิงปฏิบัติการสุดเข้มข้น ตลอด 3 วัน ระหว่าง 8 - 10 ส.ค. 68 ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย สวทช. จ.ปทุมธานี ที่จะได้เรียนรู้ภาคทฤษฎี การใช้เครื่องมือด้านดิจิทัล ได้ฝึกฝนทักษะ Fact-checking (การตรวจสอบข้อเท็จจริง) สู่การเป็นนักตรวจสอบข้อเท็จจริงรุ่นเยาว์ หรือ Fact-checker รวมถึงทักษะด้านการตัดต่อคลิป ฝึกกระบวนการคิดออกไอเดียสุดสร้างสรรค์ให้กับทีมเยาวชนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั้ง 15 ทีม ที่ผ่านการคัดเลือกจาก 86 ทีม จาก 55 โรงเรียนที่ร่วมสมัครเข้ามาอย่างล้นหลาม
วันที่ 8 ส.ค. 68 วันแรกของกิจกรรมเข้าค่ายฯ เยาวชนกว่า 45 คนจาก 15 ทีม พร้อมครูที่ปรึกษาจากโรงเรียนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี และสมุทรปราการ เข้าร่วมงานอย่างพร้อมเพรียง ณ คอนเวนชันฮอลล์ 2 ชั้น 2 อาคาร D ไทยพีบีเอส โดย คุณกนกพร ประสิทธิ์ผล ผู้อำนวยการสำนักสื่อดิจิทัล ไทยพีบีเอส กล่าวเปิดงานว่า "Thai PBS Verify เกิดขึ้นมาจากแบรนด์ภายใต้ Thai PBS น้อง ๆ คนรุ่นใหม่อาจจะรู้จักจากในโซเชียลมีเดีย การเกิดขึ้นของ Thai PBS Verify มีจุดประสงค์เพื่อการขยับหน้าที่มาเป็นผู้ตรวจสอบข้อเท็จจริงในบทบาทของสื่อ เพราะในยุคนี้มีเฟคนิวส์เกิดขึ้นโดยใช้ AI เข้ามาเสริม กิจกรรมในวันนี้สะท้อนถึงจุดประสงค์ 2 ข้อที่ทำให้เกิดขึ้นมา ได้แก่
- Promote Media Literacy ส่งเสริมความรู้ ทักษะเท่าทันสื่อ ที่ไม่ใช่รู้เท่าทันแค่เฟคนิวส์ แต่รวมถึงเรื่อง AI, เทคโนโลยี และ Digital Literacy
- Public Participation ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน
สำหรับงานนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้ ถ้าไม่ได้ความร่วมมือจาก กรุงเทพมหานคร, Cofact และ TikTok ที่ทำให้การจัดงานนี้มีข้อมูลอย่างรอบด้าน ไม่ใช่จากแค่มุมสื่อเพียงมุมเดียว"
คุณกนกพร ประสิทธิ์ผล ผู้อำนวยการสำนักสื่อดิจิทัล ไทยพีบีเอส
คุณกนกพร กล่าวต่ออีกว่า "หากดูจากในเว็บไซต์ของ Thai PBS Verify (www.thaipbs.or.th/Verify) ตอนนี้เรามีเกือบ 400 บทความ แบ่งเป็น 5 หมวดคอนเทนต์ อาทิ รอบโลก, วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, สังคมและสุขภาพ, สิ่งแวดล้อมและภัยพิบัติ และการเมือง ซึ่งเรื่องที่ประชาชนอยากให้ตรวจสอบมากที่สุดคือ Hard News อย่างเรื่องการเมือง แต่จำนวนของเฟคนิวส์สัดส่วนเยอะที่สุดจะอยู่ในหมวดของสุขภาพ เรื่องปากท้อง โรคภัยอันตรายต่างๆ ที่ประชาชนมีโอกาสเจอมากที่สุด"
คุณอดิศักดิ์ ลิมปรุ่งพัฒนกิจ รองผู้อำนวยการ ส.ส.ท. ด้านเทคโนโลยี ร่วมเป็นประธานเปิดค่ายและกล่าวเปิดงานอย่างเป็นทางการ พร้อมย้ำถึงบทบาทสำคัญของเยาวชนในยุคนี้ว่า Thai PBS Verify เป็นโครงการที่ Thai PBS ให้ความสำคัญมาก เพราะในโลกของสื่อดิจิทัลมีปัญหาใหญ่ที่สำคัญมากอย่างข่าวลวง ข่าวปลอม หรือที่เรียกว่าเฟคนิวส์ที่เป็นปัญหาระดับโลก ในบทบาทของ Thai PBS เนื่องจากเราเป็นสื่อสาธารณะที่มีหน้าที่ต้องสร้างความน่าเชื่อถือให้กับสังคม โดยเราทำหน้าที่ของสื่อ พื้นฐานของการทำหน้าที่นั่นคือการตรวจสอบ
คุณอดิศักดิ์ ลิมปรุ่งพัฒนกิจ รองผู้อำนวยการ ส.ส.ท. ด้านเทคโนโลยี
Thai PBS Verify อาจเป็นโครงการแรก ๆ ของสื่อในไทยที่ขับเคลื่อนเรื่อง Fact-checking ตรวจสอบความจริง เราต้องการให้เยาวชนที่ถือว่าเป็นอนาคตของประเทศ และเป็นผู้สร้างการเปลี่ยนแปลงของประเทศได้อย่างมีพลังมากที่สุดในการช่วยกันในการตรวจสอบข่าว เมื่อสื่อดิจิทัลเกิดขึ้นมาทุกคนเปรียบเสมือนเป็นนักข่าว นี่ก็เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดข่าวปลอม เพราะมาตรฐานการนำเสนอข่าวจากสื่อพลเมืองอาจจะไม่มีการตรวจสอบ ไม่มีกระบวนการ แต่กระบวนการจะเกิดขึ้นต่อเมื่อเรารู้เท่าทัน เราทุกคนสามารถตกเป็นเหยื่อได้ทั้งข่าวปลอม ข่าวลวง อาจเกิดผลเสียหายมากทั้งกับตัวเอง ทั้งกับสังคม โครงการของ Thai PBS วันนี้จะเป็นจุดเริ่มต้น หลังจากนี้ไทยพีบีเอสจะขยายไปยังต่างจังหวัด ให้น้อง ๆ และเพื่อน ๆ โรงเรียนในต่างจังหวัดได้มีโอกาสในการเรียนรู้การตรวจสอบข่าวปลอม เพื่อเป็นพลังของคนรุ่นใหม่ในการลดผลกระทบข่าวปลอมต่อไปในอนาคต"
วันแรก : เปิดโลกนักสืบข่าว ปูพื้นฐานให้แน่น กับ 3 Workshop
หลังพิธีเปิด เยาวชนทั้ง 15 ทีมได้ทำความรู้จักกันผ่านกิจกรรม "First Meet, First Mission" เสริมสร้างมิตรภาพระหว่างกลุ่ม พร้อมเปิดใจเรียนรู้ โดยมีพี่เลี้ยงประจำกลุ่มทั้ง 5 คนดูแลอย่างใกล้ชิด และกระตุ้นความกล้าแสดงความคิดเห็นและร่วมกันคิดวิเคราะห์
ก่อนเข้าสู่เวิร์กชอป "Verify Sandbox: ห้องข่าวจำลอง รู้เท่าทันแบบมืออาชีพ" โดย คุณคณิศ บุณยพานิช บรรณาธิการข่าวมากประสบการณ์จาก Thai PBS ถ่ายทอดแนวคิดการตรวจสอบข่าวปลอมจากสถานการณ์จริง จากนั้นต่อด้วยเวิร์กชอป "Shoot Smart: มือถือเครื่องเดียว เอาอยู่ทุกช็อต" โดย คุณกุลพัฒน์ จันทร์ไกรลาส โปรดิวเซอร์ Thai PBS World ถ่ายทอดศิลปะการผลิตคอนเทนต์ระดับโลก เจ้าของคลิป 10 ล้านวิว
คุณคณิศ บุณยพานิช บรรณาธิการข่าว Thai PBS
คุณกุลพัฒน์ จันทร์ไกรลาส โปรดิวเซอร์ Thai PBS World
ช่วงบ่าย ทั้ง 15 ทีมเยาวชนทดลองสวมบทบาทเป็นนักคิดพิชิตข่าวลวง บุกศึกษาดูงานถึงรัฐสภา และได้ฝึกสัมภาษณ์คุณไอซ์ รักชนก ศรีนอก สส. กทม. เขต 28 สังกัดพรรคประชาชน ในประเด็น “Fake News” หรือข่าวปลอม ที่เป็นปัญหาใหญ่ในยุคที่ข่าวสารมหาศาลเดินทางรวดเร็ว ทุกคนมีโอกาสได้ถามคำถามแบบ Exclusive แบบตัวต่อตัวกับคุณรักชนก เพื่อนำข้อมูลไปจัดทำวิดีโอลงในแพลตฟอร์ม TikTok ซึ่งเป็นการพัฒนาทักษะการตรวจสอบข้อเท็จจริง ในการเป็น Fact Checker การสัมภาษณ์ การสื่อสาร การทำงานเป็นทีม และการผลิตสื่ออย่างสร้างสรรค์ ซึ่งคุณรักชนกย้ำว่า เรื่องของข่าวปลอมไม่ใช่เป็นเรื่องของใครคนใดคนหนึ่ง แต่เป็นเรื่องของทุกคนในสังคม
คุณรักชนก ศรีนอก สส. กทม. พรรคประชาชน
หลังจากนั้น คุณดวงฤทัย พรหมเศรณี เจ้าพนักงานประชาสัมพันธ์อาวุโส นำชมรัฐสภา พร้อมให้ความรู้ สร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับน้อง ๆ เยาวชน ต่อเนื่องด้วยกิจกรรมเวิร์กชอปสุดเข้มข้นให้น้องๆ สวมบท "คนข่าว" แบบจัดเต็ม ฝึกสังเกต สงสัย จับประเด็นให้เป็น ก่อนจะลงมือสร้างคอนเทนต์คลิป จากโจทย์ "เล่าความจริงในสภา" ผ่านมือถือเครื่องเดียว ก็เล่าเรื่องได้อย่างทรงพลัง ปิดท้ายด้วยการโชว์ผลงานสุดครีเอท พร้อมแลกเปลี่ยนไอเดียกันแบบมืออาชีพ ทั้งสนุก ทั้งได้สกิลใหม่ เสริมพลังความคิดอย่างมีคุณภาพ
คุณดวงฤทัย พรหมเศรณี เจ้าพนักงานประชาสัมพันธ์อาวุโส
นอกจากนี้ ตลอดระยะเวลาเข้าค่ายทั้ง 3 วัน เยาวชนทุกคนจะได้เรียนรู้จากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญในหลายสาขา ไม่ว่าจะเป็น คุณศิลา พีรวัฑฒึก เจ้าของช่อง "พ่อมดติ๊กต๊อก" ผู้ติดตามกว่า 2.3 ล้านคน และ TikTok Expert 2025, รศ. ดร.วิไลวรรณ จงวิไลเกษม นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อและการรู้เท่าทันข่าวปลอม จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และคุณธนภณ เรามานะชัย นักตรวจสอบข้อมูล (Fact-checker) มืออาชีพ ร่วมด้วย พี่เลี้ยงประจำกลุ่มจาก Thai PBS Verify ซึ่งมีบทบาทสำคัญเสมือนโคชประจำกลุ่ม เป็นที่ปรึกษาให้แนวคิดประเด็น และรูปแบบการผลิตคลิปวิดีโอที่ใช้ในการตรวจสอบข้อมูลจริง รวมถึงเทคนิคการสื่อสารผ่านวิดีโอให้น่าสนใจและเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย
สำหรับโครงการ "Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง" Gen 1 จัดขึ้นเพื่อปลูกฝังความเข้าใจเกี่ยวกับการรู้เท่าทันข่าวปลอม ส่งเสริมการพัฒนาทักษะการตรวจสอบข้อเท็จจริง และสร้างแรงบันดาลใจให้เยาวชนเป็นนักสื่อสารที่มีจริยธรรม มีความรับผิดชอบต่อสังคม และสามารถใช้พลังของแพลตฟอร์มดิจิทัลอย่าง TikTok ในการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผ่านกิจกรรมค่ายอบรมเชิงปฏิบัติการ 8 - 10 ส.ค. 68 (3 วัน 2 คืน) ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย สวทช. จ.ปทุมธานี
ทั้งนี้ เยาวชนที่ร่วมเข้าค่ายอบรมฯ จะต้องนำความรู้ที่ได้รับไปต่อยอดและสื่อสารเผยแพร่สู่สาธารณะได้อย่างสร้างสรรค์ ผ่านการผลิตคลิปสั้น (แนวตั้ง) ในหัวข้อ "รณรงค์รู้เท่าทันข้อมูลเท็จ" ในรูปแบบที่เข้าถึงง่ายและกระชับ สอดรับกับพฤติกรรมการเสพสื่อของคนรุ่นใหม่ โดยจะมีการแข่งขันและประกาศผลรางวัลในวันที่ 4 ก.ย. 68 ณ ไทยพีบีเอส ชิงทุนการศึกษามูลค่ารวมกว่า 30,000 บาท พร้อมรับประกาศนียบัตรและโล่รางวัล ติดตามรายละเอียดโครงการทั้งหมดได้ทาง www.thaipbs.or.th/VerifyYouthCamp2025
ภาพบรรยากาศ
ไม่พลาดทุกข่าวสาร สาระความรู้ และคอนเทนต์คุณภาพ ติดตามไทยพีบีเอสทุกช่องทางออนไลน์ ได้ที่
▪ Website : www.thaipbs.or.th
▪ Application : Thai PBS
▪ Social Media Thai PBS : Facebook, YouTube, X , LINE, TikTok, Instagram, Threads, Linkedin