เริ่มแล้ว ! Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง Gen 1 เปิดอย่างเป็นทางการ 15 ทีมเยาวชนร่วมกิจกรรมค่ายอบรมฯ วันแรก เปิดโลกนักสืบข่าว ฝึกจับประเด็นและตั้งคำถาม "ไม่เชื่อ ไม่แชร์ จนกว่าจะได้ตรวจสอบ"และร่วม Workshop สุดเข้มข้นกับวิทยากรมืออาชีพทั้งด้านข่าวและการตัดต่อ เสริมทักษะการสื่อสารใช้สื่อสังคมออนไลน์อย่างมีจริยธรรม ปูพื้นฐานขั้นต้นสู่การเป็นนักตรวจสอบข้อเท็จจริง
องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) หรือไทยพีบีเอส โดย สำนักสื่อดิจิทัล ร่วมกับ กรุงเทพมหานคร, โคแฟค (ประเทศไทย) และ TikTok ผนึกกำลังจัดโครงการ "Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง Gen 1" กิจกรรมเข้าค่ายอบรมเชิงปฏิบัติการสุดเข้มข้น ตลอด 3 วัน ระหว่าง 8 - 10 ส.ค. 68 ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย สวทช. จ.ปทุมธานี ที่จะได้เรียนรู้ภาคทฤษฎี การใช้เครื่องมือด้านดิจิทัล ได้ฝึกฝนทักษะ Fact-checking (การตรวจสอบข้อเท็จจริง) สู่การเป็นนักตรวจสอบข้อเท็จจริงรุ่นเยาว์ หรือ Fact-checker รวมถึงทักษะด้านการตัดต่อคลิป ฝึกกระบวนการคิดออกไอเดียสุดสร้างสรรค์ให้กับทีมเยาวชนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั้ง 15 ทีม ที่ผ่านการคัดเลือกจาก 86 ทีม จาก 55 โรงเรียนที่ร่วมสมัครเข้ามาอย่างล้นหลาม
วันที่ 8 ส.ค. 68 วันแรกของกิจกรรมเข้าค่ายฯ เยาวชนกว่า 45 คนจาก 15 ทีม พร้อมครูที่ปรึกษาจากโรงเรียนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี และสมุทรปราการ เข้าร่วมงานอย่างพร้อมเพรียง ณ คอนเวนชันฮอลล์ 2 ชั้น 2 อาคาร D ไทยพีบีเอส โดย คุณกนกพร ประสิทธิ์ผล ผู้อำนวยการสำนักสื่อดิจิทัล ไทยพีบีเอส กล่าวเปิดงานว่า "Thai PBS Verify เกิดขึ้นมาจากแบรนด์ภายใต้ Thai PBS น้อง ๆ คนรุ่นใหม่อาจจะรู้จักจากในโซเชียลมีเดีย การเกิดขึ้นของ Thai PBS Verify มีจุดประสงค์เพื่อการขยับหน้าที่มาเป็นผู้ตรวจสอบข้อเท็จจริงในบทบาทของสื่อ เพราะในยุคนี้มีเฟคนิวส์เกิดขึ้นโดยใช้ AI เข้ามาเสริม กิจกรรมในวันนี้สะท้อนถึงจุดประสงค์ 2 ข้อที่ทำให้เกิดขึ้นมา ได้แก่ ข้อที่ 1 Promote Media Literacy ส่งเสริมความรู้ ทักษะเท่าทันสื่อ ที่ไม่ใช่รู้เท่าทันแค่เฟคนิวส์ แต่รวมถึงเรื่อง AI, เทคโนโลยี และ Digital Literacy และข้อที่ 2 Public Participation ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน ซึ่งงานนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้ ถ้าไม่ได้ความร่วมมือจาก กรุงเทพมหานคร, Cofact และ TikTok ที่ทำให้การจัดงานนี้มีข้อมูลอย่างรอบด้าน ไม่ใช่จากแค่มุมสื่อเพียงมุมเดียว"
คุณกนกพร ประสิทธิ์ผล ผู้อำนวยการสำนักสื่อดิจิทัล ไทยพีบีเอส
คุณกนกพร กล่าวต่ออีกว่า "หากดูจากในเว็บไซต์ของ Thai PBS Verify (www.thaipbs.or.th/verify) ตอนนี้เรามีเกือบ 400 บทความ แบ่งเป็น 5 หมวดคอนเทนต์ อาทิ รอบโลก, วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, สังคมและสุขภาพ, สิ่งแวดล้อมและภัยพิบัติ และการเมือง ซึ่งเรื่องที่ประชาชนอยากให้ตรวจสอบมากที่สุดคือ Hard News อย่างเรื่องการเมือง แต่จำนวนของเฟคนิวส์สัดส่วนเยอะที่สุดจะอยู่ในหมวดของสุขภาพ เรื่องปากท้อง โรคภัยอันตรายต่างๆ ที่ประชาชนมีโอกาสเจอมากที่สุด"
คุณอดิศักดิ์ ลิมปรุ่งพัฒนกิจ รองผู้อำนวยการ ส.ส.ท. ด้านเทคโนโลยี ร่วมเป็นประธานเปิดค่ายและกล่าวเปิดงานอย่างเป็นทางการ พร้อมย้ำถึงบทบาทสำคัญของเยาวชนในยุคนี้ว่า "Thai PBS Verify เป็นโครงการที่ Thai PBS ให้ความสำคัญมาก เพราะในโลกของสื่อดิจิทัลมีปัญหาใหญ่ที่สำคัญมากอย่างข่าวลวง ข่าวปลอม หรือที่เรียกว่าเฟคนิวส์ที่เป็นปัญหาระดับโลก ในบทบาทของ Thai PBS เนื่องจากเราเป็นสื่อสาธารณะที่มีหน้าที่ต้องสร้างความน่าเชื่อถือให้กับสังคม โดยเราทำหน้าที่ของสื่อ พื้นฐานของการทำหน้าที่นั่นคือการตรวจสอบ Thai PBS Verify อาจเป็นโครงการแรก ๆ ของสื่อในไทยที่ขับเคลื่อนเรื่อง Fact-checking ตรวจสอบความจริง เราต้องการให้เยาวชนที่ถือว่าเป็นอนาคตของประเทศ และเป็นผู้สร้างการเปลี่ยนแปลงของประเทศได้อย่างมีพลังมากที่สุดในการช่วยกันในการตรวจสอบข่าว เมื่อสื่อดิจิทัลเกิดขึ้นมาทุกคนเปรียบเสมือนเป็นนักข่าว นี่ก็เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดข่าวปลอม เพราะมาตรฐานการนำเสนอข่าวจากสื่อพลเมืองอาจจะไม่มีการตรวจสอบ ไม่มีกระบวนการ แต่กระบวนการจะเกิดขึ้นต่อเมื่อเรารู้เท่าทัน เราทุกคนสามารถตกเป็นเหยื่อได้ทั้งข่าวปลอม ข่าวลวง อาจเกิดผลเสียหายมากทั้งกับตัวเอง ทั้งกับสังคม โครงการของ Thai PBS วันนี้จะเป็นจุดเริ่มต้น หลังจากนี้ไทยพีบีเอสจะขยายไปยังต่างจังหวัด ให้น้อง ๆ และเพื่อน ๆ โรงเรียนในต่างจังหวัดได้มีโอกาสในการเรียนรู้การตรวจสอบข่าวปลอม เพื่อเป็นพลังของคนรุ่นใหม่ในการลดผลกระทบข่าวปลอมต่อไปในอนาคต"
วันแรก : เปิดโลกนักสืบข่าว ปูพื้นฐานให้แน่น กับ 3 Workshop
หลังพิธีเปิด เยาวชนทั้ง 15 ทีมได้ทำความรู้จักกันผ่านกิจกรรม "First Meet, First Mission" เสริมสร้างมิตรภาพระหว่างกลุ่ม พร้อมเปิดใจเรียนรู้ โดยมีพี่เลี้ยงประจำกลุ่มทั้ง 5 คนดูแลอย่างใกล้ชิด และกระตุ้นความกล้าแสดงความคิดเห็นและร่วมกันคิดวิเคราะห์ ก่อนเข้าสู่เวิร์กชอป "Verify Sandbox: ห้องข่าวจำลอง รู้เท่าทันแบบมืออาชีพ" โดย คุณคณิศ บุณยพานิช บรรณาธิการข่าวมากประสบการณ์จาก Thai PBS ถ่ายทอดแนวคิดการตรวจสอบข่าวปลอมจากสถานการณ์จริง จากนั้นต่อด้วยเวิร์กชอป "Shoot Smart: มือถือเครื่องเดียว เอาอยู่ทุกช็อต" โดย คุณกุลพัฒน์ จันทร์ไกรลาส โปรดิวเซอร์ Thai PBS World ถ่ายทอดศิลปะการผลิตคอนเทนต์ระดับโลก เจ้าของคลิป 10 ล้านวิว
ช่วงบ่าย ทั้ง 15 ทีมเยาวชนเดินทางสู่รัฐสภา ศึกษาดูงานฟังบรรยายจาก นางสาวดวงฤทัย พรหมเศรณี เจ้าพนักงานประชาสัมพันธ์อาวุโส นับเป็นวิธีการเรียนรู้แขนงหนึ่งที่ให้พื้นที่เยาวชนได้สวมบทบาทความเป็น "สื่อ" หรือ "คนข่าว" ที่ต้องรู้จักช่างสังเกต ช่างสงสัย ฝึกจับประเด็นให้เป็นอย่างแท้จริง ถ่ายทอดความรู้โดย รศ. ดร.วิไลวรรณ จงวิไลเกษม นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อและการรู้เท่าทันข่าวปลอม จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ก่อนจะลงมือสร้างสรรค์เป็นคอนเทนต์นำเสนอกับโจทย์ "เล่าความจริงในสภา" ถ่ายทอดเป็นคลิปที่ตัดต่อได้อย่างสมบูรณ์ผ่านมือถือเพียงเครื่องเดียว ซึ่งตลอดกิจกรรม เยาวชนทุกคนยังได้รู้จักและร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองนำเสนอผลงานคลิปสุดครีเอท สร้างความประทับใจและโชว์ศักยภาพได้อย่างมีพลัง
นอกจากนี้ ตลอดระยะเวลาเข้าค่ายทั้ง 3 วัน เยาวชนทุกคนจะได้เรียนรู้จากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญในหลายสาขา ไม่ว่าจะเป็น คุณศิลา พีรวัฑฒึก เจ้าของช่อง "พ่อมดติ๊กต๊อก" ผู้ติดตามกว่า 2.3 ล้านคน และ TikTok Expert 2025, รศ. ดร.วิไลวรรณ จงวิไลเกษม นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อและการรู้เท่าทันข่าวปลอม จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และคุณธนภณ เรามานะชัย นักตรวจสอบข้อมูล (Fact-checker) มืออาชีพ ร่วมด้วย พี่เลี้ยงประจำกลุ่มจาก Thai PBS Verify ซึ่งมีบทบาทสำคัญเสมือนโคชประจำกลุ่ม เป็นที่ปรึกษาให้แนวคิดประเด็น และรูปแบบการผลิตคลิปวิดีโอที่ใช้ในการตรวจสอบข้อมูลจริง รวมถึงเทคนิคการสื่อสารผ่านวิดีโอให้น่าสนใจและเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย
สำหรับโครงการ "Thai PBS Verify Youth Camp: ปั้นนักคิดพิชิตข่าวลวง" Gen 1 จัดขึ้นเพื่อปลูกฝังความเข้าใจเกี่ยวกับการรู้เท่าทันข่าวปลอม ส่งเสริมการพัฒนาทักษะการตรวจสอบข้อเท็จจริง และสร้างแรงบันดาลใจให้เยาวชนเป็นนักสื่อสารที่มีจริยธรรม มีความรับผิดชอบต่อสังคม และสามารถใช้พลังของแพลตฟอร์มดิจิทัลอย่าง TikTok ในการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผ่านกิจกรรมค่ายอบรมเชิงปฏิบัติการ 8 - 10 ส.ค. 68 (3 วัน 2 คืน) ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย สวทช. จ.ปทุมธานี
ทั้งนี้ เยาวชนที่ร่วมเข้าค่ายอบรมฯ จะต้องนำความรู้ที่ได้รับไปต่อยอดและสื่อสารเผยแพร่สู่สาธารณะได้อย่างสร้างสรรค์ ผ่านการผลิตคลิปสั้น (แนวตั้ง) ในหัวข้อ "รณรงค์รู้เท่าทันข้อมูลเท็จ" ในรูปแบบที่เข้าถึงง่ายและกระชับ สอดรับกับพฤติกรรมการเสพสื่อของคนรุ่นใหม่ โดยจะมีการแข่งขันและประกาศผลรางวัลในวันที่ 4 ก.ย. 68 ณ ไทยพีบีเอส ชิงทุนการศึกษามูลค่ารวมกว่า 30,000 บาท พร้อมรับประกาศนียบัตรและโล่รางวัล ติดตามรายละเอียดโครงการทั้งหมดได้ทาง www.thaipbs.or.th/VerifyYouthCamp2025
ภาพบรรยากาศ
ไม่พลาดทุกข่าวสาร สาระความรู้ และคอนเทนต์คุณภาพ ติดตามไทยพีบีเอสทุกช่องทางออนไลน์ ได้ที่
▪ Website : www.thaipbs.or.th
▪ Application : Thai PBS
▪ Social Media Thai PBS : Facebook, YouTube, X , LINE, TikTok, Instagram, Threads, Linkedin