Citizen Journalist Awards 2023 บทพิสูจน์ นักข่าวพลเมือง ผู้ร่วมสร้างสังคม

เมื่อวันที่ 15 ธ.ค. 66 ไทยพีบีเอส โดยสำนักเครือข่ายและการมีส่วนร่วมสาธารณะ จัดพิธีมอบรางวัล Citizen Journalist Awards 2023 พร้อมจัดกิจกรรม "พลเมืองเสวนา" หรือ Citizen Forum ในหลากหลายหัวข้อ อาทิ "เหลียวหลัง แลอนาคต สื่อพลเมืองในยุคดิจิทัล", หัวข้อ "อยู่ ดี รอด" ฉบับผู้ประกอบการสื่อยุคดิจิทัล และ หัวข้อ "สู่ภาพอนาคต "กระจายอำนาจสู่เครือข่ายสื่อสาธารณะท้องถิ่น" พร้อมเปิดเวทีสาธารณะ ในหัวข้อ "Introduction แนวคิดระบบนิเวศสื่อสาธารณะท้องถิ่นให้กับผู้ส่วนได้ส่วนเสีย"

รางวัล Citizen Journalist Awards 2023 เป็นเป็นรางวัลที่มอบให้แก่ผลงานของนักข่าวพลเมือง ที่สร้างคุณค่าและคุณลักษณะสำคัญทางวารสารศาสตร์ภาคพลเมือง และสามารถนำไปสู่การเปลี่ยนแปลง แบ่งเป็น 4 ระดับคือ บุคคล ชุมชน ท้องถิ่น จังหวัด ภูมิภาค และระดับนโยบาย โดยคณะกรรมการมีแนวคิดในการพิจารณารางวัลนี้ ว่า "เราคงไม่ได้มองการคัดเลือกว่าใครดีเด่นกว่าใคร เพราะเราเห็นเจตจำนงของการสื่อสารของนักข่าวพลเมืองหรือสื่อพลเมือง ว่าเป็นจิตอาสา ทำเพื่อสังคม เพื่อสาธารณะ แม้จะเผชิญคลื่นลม มีทั้งคำถามในช่วงเริ่มต้น ที่สังคมเริ่มเปิดและมีพลเมืองจำนวนมากที่เข้ามาร่วมสื่อสาร ซึ่งมีคำถามตามมามากมาย เป็นหนึ่งโจทย์ที่ทำให้เราคิดถึงว่า ถ้าเราจะทำให้สังคมรู้จักนักข่าวพลเมือง เข้าใจนักข่าวพลเมืองในแบบไทยพีบีเอส เราอยากจะทำให้สังคมเห็นมุมไหน นี่คือเป็นที่มาว่าทำไมเราถึงเกิดคิดเรื่องมอบรางวัลขึ้น ซึ่งเป็นการมอบรางวัลที่มีคนรับรางวัลประมาณ 30 ท่าน เสียดายว่าเราอาจจะพานักข่าวพลเมืองทุกท่านที่สมควรได้รับรางวัลมาอยู่บนเวทีนี้ไม่ได้ทั้งหมด แต่ถือว่าคนที่มาวันนี้ เป็นตัวแทนของทุกคนที่ไม่ได้มา หรือถึงแม้จะมาแต่ไม่ได้ขึ้นมารับรางวัล ถือว่านี่คือ ส่วนหนึ่งที่ไทยพีบีเอสอยากแสดงเจตจำนงว่าเราอยากให้สังคมเติบโตขึ้นมาโดยมีกลุ่มที่เรียกว่า Active citizen เป็นผู้ร่วมสร้างสังคมนี้" นายสมเกียรติ จันทรสีมา ผู้อำนวยการสำนักเครือข่ายและการมีส่วนร่วมสาธารณะ กล่าว

รศ.ดร.วิลาสินี พิพิธกุล ผู้อำนวยการ ส.ส.ท. กล่าวว่า "พวกเราชาวไทยพีบีเอสทุกคน รู้สึกขอบคุณจากใจ เพราะทุกคนในที่นี้ที่เป็นนักข่าวพลเมือง คือ ของจริง เป็นผู้ที่เติมเต็มให้กับความเป็นสื่อสาธารณะ ไทยพีบีเอสกำเนิดขึ้นมาไม่ใช่เพียงเพื่อนำเสนอสิ่งที่สังคมวางใจได้เท่านั้น แต่อีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญไม่หย่อนไปกว่ากัน คือ ทำหน้าที่สร้างเสริมพลังพลเมืองที่สร้างสรรค์ และตรงนี้ที่เรายังอยู่ได้ทุกวันนี้ เพราะพลังและแรงสนับสนุน และบทบาทจากนักข่าวพลเมืองทุกท่าน ซึ่งเป็นแถวหน้าในการเปลี่ยนผ่านความเป็นนักข่าวพลเมือง เมื่อก่อนหน้านี้แล้วมาเป็นจนตอนนี้ ทำให้พวกเราชาว ไทยพีบีเอส มีความมั่นใจว่าสิ่งที่เราชวนกันทำชวนกันคิด จับมือกันต่อ มันจะสำเร็จลงได้ ขอขอบคุณทุกท่านจากใจจริง และขอให้พวกเราร่วมเดินไปด้วยกันต่อในปีต่อ ๆ ไปของไทยพีบีเอส"

รางวัล Citizen Journalist Awards 2023 แบ่งออกเป็น 2 ประเภทรางวัล ได้แก่ รางวัล C-Site Award 3 ประเภท และรางวัล Citizen Journalist Awards 6 ด้าน คือ ด้านสันติภาพ, ด้านวิถีวัฒนธรรมและความเชื่อ, ด้านภัยพิบัติ, ด้านสิทธิชุมชน ทรัพยากร ดิน น้ำ ป่า และผลกระทบเชิงนโยบาย,ด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจชุมชน ความมั่นคงทางอาหาร และด้านการแสดงออกถึงสิทธิความเป็นพลเมือง โดยมีผลการคัดเลือกรางวัลดังนี้

รางวัล C-Site Awards ได้แก่

1. รางวัล C-SITE POPULAR NEWS หมุดข่าวที่มียอดรับชมมากที่สุด ได้แก่ คุณนที นิลกลัด นักข่าวพลเมือง จ.ชัยภูมิ ซึ่งปักหมุดข่าวมากับ C-Site อย่างต่อเนื่อง และมีหมุดข่าวที่มีผู้รับชมมากกว่า 10,000 ครั้งจำนวนมาก
2. รางวัล C-SITE ACTIVE USER ผู้ใช้งานแอปพลิเคชัน C-SITE อย่างสม่ำเสมอ ได้แก่ คุณอนันต์ อนันต์วัฒนกิจ
3. รางวัล C-SITE FELLOWSHIP เป็นรางวัลที่มอบให้แก่ผู้ปักหมุด C-Site และร่วมช่วยเหลือด้านการสื่อสารในสถานการณ์วิกฤติในพื้นที่ที่เข้าถึงยาก มี 3 รางวัล ได้แก่ คุณดวงใจ เที่ยงดีฤทธิ์ คุณชัยวัฒน์ ธรรมไชย และคุณไวนี สะอุ และกลุ่มนักรบผ้าถุง

รางวัล Citizen Journalist Awards

• รางวัลด้านการแสดงออกถึงสิทธิความเป็นพลเมือง ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "ชาวเลเกาะเหลา ปัญหาสิทธิ์สถานะที่ยังเข้าไม่ถึง จ.ระนอง" โดยคุณวิทวัส เทพสง นักข่าวพลเมืองเครือข่ายชาวเล จ.พังงา
2. ผลงานเรื่อง "คนไทยไร้สัญชาติ จ.ระนอง กลุ่มแรกเข้าถึงวัคซีน" โดยคุณรสิตา ซุ่ยยัง นักข่าวพลเมือง จ.ระนอง
3. ผลงานเรื่อง "สอนภาษาไทยผู้ใหญ่บนพื้นที่สูง จ.แม่ฮ่องสอน" โดย คุณอดิศักดิ์ ปู่หล้า หรือครูเคน เป็นครูโรงเรียนบ้านเลโคะ อ.สบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
4. ผลงานเรื่อง "ชุมชนเหล่านาดี12 เตรียมศูนย์กักตัว จ.ขอนแก่น" โดยคุณณัฐวุฒิ กรมภักดี นักข่าวพลเมือง จากเครือข่ายคนไร้บ้าน จ.ขอนแก่น

• รางวัลด้านสิทธิชุมชน ทรัพยากร ดิน น้ำ ป่า และผลกระทบเชิงนโยบาย ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "เสียงจากคนริมโขง บ้านตามุย" โดย คุณคำปิ่น อักษร นักข่าวพลเมืองจังหวัดอุบลราชธานี
2. ผลงานเรื่อง "ขยายพื้นที่ติดตั้งถังน้ำดับไฟป่า จ.เชียงใหม่" โดยคุณบัญชา มุแฮ หรือดีปุนุ ชนเผ่าปกาเกอะญอ บ้านดอยช้างป่าแป๋ จ.ลำพูน
3. ผลงานเรื่อง "น้ำเสียผุดในสวนทุเรียน ทำยืนต้นตาย" โดยคุณภาราดร ชนะสุนทร นักข่าวพลเมืองจังหวัดระยอง
4. ผลงานเรื่อง "20 ปี เหมืองแร่โปแตชอุดรธานี เสียงชุมชนที่ (ไม่) ถูกได้ยิน" โดยคุณเดชา คำเบ้าเมือง นักข่าวพลเมือง จังหวัดอุดรธานี
5. ผลงานเรื่อง "ผลักดันให้ลุ่มน้ำอิงขึ้นทะเบียนสู่การเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำโลก" โดยพิศณุกรณ์ ดีแก้ว นักข่าวพลเมืองจังหวัดเชียงราย

• รางวัลด้านวิถีวัฒนธรรมและความเชื่อ ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "ยกไซปลาขี้ตัง" วิถีประมงชายฝั่งบ้านหัวเขา จ.สงขลา โดย คุณยุทธนา จิตต์โต๊ะหลำ
2. ผลงานเรื่อง "เครือข่ายชาวเลอันดามันเดินหน้ากิจกรรมปลาแลกข้าว" โดยคุณชาญวิทย์ สายวัน
3. ผลงานเรื่อง "นักเรียนอินเตอร์โรงเรียนบ้านแสนสุข" โดย คุณขวัญชิต โพธิ์กระสังข์

• รางวัลด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจชุมชน ความมั่นคงทางอาหาร ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "แก้สัญญาณไม่เสถียรด้วย ห้องเรียน ไม่เรียลไทม์" โดยคุณอนวัช นันทะเสน
2. ผลงานเรื่อง "กิจการชุมชนเพื่อช่วยเหลือกลุ่มเปราะบางในชุมชน" โดย คุณอุบัยดิลเลาะห์ หาแว
3. ผลงานเรื่องการเล่นกระดานโต้คลื่น ณ ชายหาดบ้านสวนกง โดยคุณวรรณวิศา จันทร์หอม
4. ผลงานเรื่อง "สุรินทร์น้ำท่วมหนัก เสียหายนับแสนไร่" โดยสภาเกษตรกรภาคอีสาน
5. ผลงานเรื่อง "ชาวบ้านเพนียด จ.ลพบุรี ค้านสร้างกังหันลมพื้นที่ป่าอนุรักษ์" โดยคุณสนอง แท่นสูงเนิน

• รางวัลด้านสันติภาพ ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "หนังสือแห่งความหวัง" สันติภาพและความเป็นธรรมชายแดนใต้ โดยคุณ โซรยา จามจุรี และกลุ่ม CIVIC WOMEN จังหวัดปัตตานี
2. ผลงานเรื่อง "แบ่งปันยุคโควิด" โดย คุณสันติ ศรีมันตะ
3. ผลงานเรื่อง "ทำอาหารฮาลาล ช่วยชาวมุสลิมที่ถูกน้ำท่วมในชุมชนช้างคลาน" โดยคุณชุมพล ศรีสมบัติ

• รางวัลด้านภัยพิบัติ ได้แก่

1. ผลงานเรื่อง "เมือบ้านเฮากับกู้ชีพนครสาเกต" โดยคุณกิติศักดิ์ ปิยะมโนธรรม
2. ผลงานเรื่อง "ชาวบ้านกุ่มยกธงขาว...วอนกรมชลประทานเห็นใจชาวบ้านน้ำท่วม" โดยคุณสันติ โฉมยงค์ จ.พระนครศรีอยุธยา
3. ผลงานเรื่อง "อาสาฟื้นฟูชุมชน หลังน้ำท่วมน่าน" โดย คุณณัฐพล สิงห์เถื่อน จากมูลนิธิกระจกเงา
4. ผลงานเรื่อง "ปันน้ำใจจากพังงา" ช่วยพี่น้องประสบภัยน้ำท่วม จ.พัทลุง โดยคุณอภิชัย ช่วยสมบูรณ์
5. ผลงานเรื่อง "ครัวกลางอาสาดูแลชุมชน" โดย คุณไมตรี จงไกรจักร

รางวัลนักข่าวพลเมือง เป็นบทพิสูจน์ให้สังคมได้เห็นว่า มี Active Citizen มือสมัครใจที่พร้อมจะร่วมเติมเต็มข้อมูล บอกเล่าแง่มุมและเรื่องราวในสังคม ผ่านการลงมือสื่อสารด้วยจิตสาธารณะอย่างแท้จริง สามารถติดตามผลงาน และร่วมเป็นส่วนหนึ่งของนักข่าวพลเมืองได้ที่ www.thecitizen.plus  และ www.csitereport.com 

สามารถติดตามไทยพีบีเอสทุกช่องทางออนไลน์ ได้ที่
▪ Social Media Thai PBS : Facebook, YouTube, X (Twitter), LINE, TikTok, Instagram
▪ Website : www.thaipbs.or.th
▪ Application : Thai PBS